Қазіргі тіл орталықтарында жеке караоке курсының болуы – әдеттегі құбылыс. Мысалы, Майами EnglishSpot тіл мектебі бірнеше жыл бойы испан, португал және ағылшын тілдерін оқытуда қосымша тәжірибе ретінде ән айтуды пайдаланады. Студент сахнада ән айтып немесе залда тыңдаған кездегі үйрену және көңіл көтеру комбинациясы бір мезгілде ағылшын тілін үйреніп, уақытты көңілді өткізуге көмектеседі. Бұл әдістің дәстүрлі әдістерден айырмашылығы – студенттермен тек репетитор ғана емес, сонымен қатар вокал бойынша жаттықтырушы да жұмыс істеп, қажетті тоналдылық пен лексикалық толымды композицияны таңдайды.
Караоке-оқытуда ерекше құпия жоқ. Көп жағдайда барлық оқыту рифмделнген жолдарды жақсы есте сақтауға, олардың айтылуына, ән айту процесімен байланысты және, орындаушының дауысын имитациялауға негізделген. Ғалымдар бұл эмоциялар миымызға жаңа ақпаратты есте сақтау үшін тиімді және табиғи көмектеседі деп айтады. Жаттау кезін, белгілі дәрежеде зорлық-зомбылықпен салыстыруға болатын және ми бірінші ыңғайлы жағдайда қажетсіз нәрсені шығаратын, оның пікірінше, қоқысқа тастайтын білім алумен салытыруға болады. Сенбейсіз бе? 8 сыныптағы физика курсын есіңізге түсіріп көріңіз. Сіз еш қиындықсыз серуендеу мен төбелесті, сыныптағы қызықты оқиғалар мен бірінші махаббатты, достарыңыз, музыка мен фильмдерді есіңізге түсіресіз, бірақ бір апта бойы жаттаған формулалар мәңгі сана тереңінде жерленген.
Оқу процесіне караоке қандай нақты пайда әкелуі мүмкін?
– Атылымның жақсаруы. Сіз қанша рет сөзді дұрыс айтпау, сөздерді бұрмалап, немесе сөз соңын жеп қою мәселесімен кездестіңіз? Караоке сізді сөздерді дұрыс айтуға үйретеді.
– Сөз тіркесі мен жеке сөздерді оңай есте сақтау. Более легкое запоминание фраз и отдельных слов. Эксперимент өткізіп көріңіз: досыңыздан танымал әндерді немесе караоке тректерін қосуды сұраңыз, ал сіз бір-екі жолын есіңізге түсіруге тырысып көріңіз. Қаншама көп нәрсе есіңізде қалғанына таң қаласыз.
– Ауызекі сөйлеу тәжірибесі. Иә, бұл тіл тасымалжаушысымен еркін әңгіме емес, бірақ субтитрлермен ағылшын тілінде серилды көруден әлдеқайда тиімді.
– Сөз байлығыңыздың көбеюі. Пополнение словарного запаса. Мүмкін, кейбір әндер сізді жақсы ештеңеге үйретпеуі мүмкін, бірақ «бұл» сөздерді білу қажет. Сіз нақты сөйлемдерді қалай және қандай жағдайларда қолданатынын естисіз. Әндер – музыка тіліне аударылған тірі сөйлеу.
– Сөзді есту арқылы түсіну. Тіл орталықтарында ұсынылатын аудио курстардан айырмашылығы, орындаушылар тамаша айтылуы бар нақты дауыстармен айтпайды. Әртістер, керісінше, өз даралығын, соның ішінде дауысты да атап көрсетеді. Сіз австралиялық акцент немесе Батыс Лондонның говорын естуге бірегей мүмкіндік аласыз.
– Мәдениетке кірігу. Әрбір ән басқа мәдениеттің, басқа көзқарастың, басқа тәжірибе мен контекстінің ізін қамтиды, олар оқулықты жаттаған кезде жетіспейді.
Балалар туралы ұмытпауға тырысу керек. Караоке, бәлкім, егер біз баланы шетел тілін есту арқылы қабылдауға және одан әрі оқуға қуатты серпін бергіміз келсек, бәсекелестіктен тыс қалады. Атап айтқанда, ән салу 130 елде филиалдары бар Cambridge English сияқты танымал тіл орталығымен қолданылады және ұсынылады. Олардың аккредиттелген “Sing and Learn” бағдарламасы балаларға жаңа тілді үйренуге, есте сақтауға және пайдалануға көмектеседі.
Караоке арқылы үйренге қандай жолмен келуге болады?
– Әннің түпнұсқасын бірнеше рет тыңдаңыз. Орындаушы жасайтын үзілістерге, айтылуына, артикуляцияға назар аударыңыз.
– Ән мәтінін аударыңыз немесе желідегі дайын аударманы табыңыз. Қазір интернетте лирикалық аудармаларға маманданған сайттар мен платформалардың көп саны бар және, ең алдымен, сіздің әніңіз бар.
– Сіздің орындауыңыз түпнұсқаға жақын естілгенге дейін караоке композициясын бірнеше рет орындаңыз. X-STAR караоке приставкасында жазу функциясын пайдалануды ұсынамыз – бір рет басу арқылы рекордерді қосуға болады, содан кейін – нәтижені естисіз.
– Бірте-бірте ән репертуарыңызды кеңейтіп, шетелдік лексиканы меңгеруге тырысыңыз. Сіз шынымен ұнайтын және ваннада немесе көлікте айтатын әндерді таңдаңыз.
– Барлығын қандай да бір қатаң, академиялық жүйеге келтіруге тырыспаңыз. Караоке – бұл сыныптағы сабақ емес, көңіл көтеру. Егер сіз шаршап, жаныңыз ән айтуға жақын болмаса – демалыңыз, сериял қараңыз немесе фитнес клубқа барыңыз.
Жоғарыда айтылғандардың бәрі караоке – шет тілін үйренудің ең жақсы немесе жалғыз жолы дегенді білдірмейді. Дәстүрлі оқыту әдістерінсіз, грамматикасыз, тіл тасымалдаушылармен сөйлесу тәжірибелерінсіз ән айту ерекше әсер етпейді. Караоке өте жақсы бастама мен қажетті ауызекі тәжірибе беретін болса да, оның басты міндеті – әрі қарай оқуға ынталандыру, ағылшын немесе кез келген басқа жаңа тілді – қағаздағы әріптер емес, реңктерге, нюанстарға және дыбыстарға толы уайым екенін көрсету болып табылады.
